Thời gian gần đây, số lượng giáo viên đăng ký mở trung tâm dạy thêm tăng đột biến, khiến dư luận lo ngại về chất lượng giảng dạy và chi phí học thêm leo thang, gây thêm gánh nặng cho phụ huynh. Từ khi Thông tư 29/2024 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực, nhiều địa phương ghi nhận sự gia tăng đáng kể số lượng giáo viên tham gia kinh doanh dạy thêm theo mô hình trung tâm. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu việc quản lý dạy thêm, học thêm có thực sự hiệu quả hay chỉ là sự chuyển đổi hình thức? Và ai sẽ chịu trách nhiệm kiểm soát chất lượng?
Nội dung
Hiện tượng ồ ạt mở trung tâm dạy thêm
Trước khi Thông tư 29 có hiệu lực, một giáo viên dạy Toán bậc THCS tại Hà Nội đã có hơn 70 học sinh học thêm tại nhà. Do số lượng học sinh quá đông, việc tìm kiếm trung tâm uy tín để bố trí phòng học gặp nhiều khó khăn, nên giáo viên này quyết định đăng ký mở trung tâm riêng. Tuy nhiên, vì là giáo viên công lập, không đủ điều kiện kinh doanh, người này đã phải nhờ người thân đứng tên. Đáng chú ý, thủ tục đăng ký kinh doanh trung tâm dạy thêm không yêu cầu người đứng tên phải có bằng cấp hay chuyên môn sư phạm, khiến quá trình mở trung tâm diễn ra khá dễ dàng.
Một hiệu trưởng trường THCS tại Hà Nội cho biết, từ khi Thông tư 29/2024 có hiệu lực, hơn 10 giáo viên trong trường đã xin phép đăng ký dạy thêm ở các trung tâm, chủ yếu là giáo viên các môn Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh. Đa số họ đều có chuyên môn tốt và đã từng tổ chức lớp học thêm tại nhà. Tuy nhiên, để tuân thủ quy định, họ buộc phải nhờ người thân đứng tên đăng ký trung tâm, tạo ra một lỗ hổng pháp lý trong việc quản lý chất lượng.
Vị hiệu trưởng này nhận định, Thông tư 29/2024 chỉ giải quyết phần ngọn của vấn đề, hạn chế việc dạy thêm tại nhà, nhưng chưa kiểm soát được chất lượng giảng dạy tại các trung tâm. Đồng thời, việc học phí tăng cao cũng đặt ra thách thức lớn đối với phụ huynh.
Thách thức trong quản lý chất lượng
PGS.TS Trần Thành Nam, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), cho rằng để quản lý tốt việc dạy thêm ngoài nhà trường, cần làm rõ một số vấn đề quan trọng:
- Điều kiện dạy thêm: Ai là người được phép giảng dạy tại các trung tâm và cần có chứng chỉ gì?
- Chương trình giảng dạy: Chương trình nào được phép triển khai và làm thế nào để đảm bảo không trùng lặp với giáo trình chính khóa?
- Quảng cáo và truyền thông: Làm thế nào để kiểm soát nội dung quảng cáo nhằm tránh tình trạng thổi phồng chất lượng dạy học?
Theo PGS Nam, việc kiểm tra và đăng ký trung tâm dạy thêm cần được minh bạch hóa bằng cách ứng dụng công nghệ và số hóa. Một hệ thống quản lý trực tuyến toàn quốc có thể giúp cơ quan chức năng giám sát chất lượng các chương trình giảng dạy. Mỗi trung tâm phải đăng ký nội dung giảng dạy trên hệ thống này, có đề cương chi tiết và chuẩn đầu ra rõ ràng, đảm bảo không trùng lặp với chương trình chính khóa.
Nếu không thực hiện các biện pháp trên, chất lượng dạy thêm sẽ khó kiểm soát, dẫn đến việc phụ huynh tốn nhiều chi phí nhưng không đạt được hiệu quả như mong đợi, trong khi học sinh vẫn phải chịu áp lực học tập.
Giáo viên có nên mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp?
Sự bùng nổ các trung tâm dạy thêm cũng kéo theo những rủi ro pháp lý mà giáo viên cần cân nhắc. Khi tham gia giảng dạy tại các trung tâm, giáo viên có thể đối mặt với những tình huống phát sinh như khiếu nại từ phụ huynh về chất lượng giảng dạy, tranh chấp về học phí, hoặc thậm chí những cáo buộc liên quan đến đạo đức nghề nghiệp.
Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp dành cho giáo viên là một giải pháp quan trọng giúp bảo vệ họ khỏi những rủi ro pháp lý không mong muốn. Một số lợi ích của bảo hiểm này bao gồm:
- Bảo vệ tài chính: Bảo hiểm giúp giáo viên chi trả các chi phí pháp lý nếu bị phụ huynh hoặc học sinh kiện tụng.
- Giảm áp lực nghề nghiệp: Khi có bảo hiểm, giáo viên yên tâm giảng dạy mà không lo lắng về các rủi ro ngoài chuyên môn.
- Nâng cao uy tín: Các trung tâm có giáo viên sở hữu bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp thường được phụ huynh tin tưởng hơn, vì đây là dấu hiệu của sự chuyên nghiệp và cam kết chất lượng.
Với thực trạng giáo viên ngày càng tham gia vào môi trường dạy thêm ngoài nhà trường, việc cân nhắc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp không chỉ là bảo vệ bản thân mà còn là một cách xây dựng niềm tin với học sinh và phụ huynh.
Giải pháp từ phía Bộ GD&ĐT
PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD&ĐT, nhấn mạnh rằng việc áp dụng Thông tư 29/2024 nhằm tách bạch trách nhiệm của nhà trường và giáo viên trong chương trình giáo dục phổ thông. Ông cũng cho rằng nếu các trường thực hiện tốt chương trình dạy học 2 buổi/ngày với nhiều hoạt động đa dạng, học sinh sẽ phát triển năng lực tự học và tự tin hơn, từ đó giảm nhu cầu học thêm.
Về quy định giáo viên công lập không được mở trung tâm dạy thêm, ông Thành giải thích rằng đây là quy định chung trong Luật Cán bộ công chức và Luật Doanh nghiệp, không phải do Thông tư 29/2024 đặt ra. Viên chức công lập không được thành lập và quản lý doanh nghiệp, bất kể ngành nghề nào, nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch.
Kết luận
Việc giáo viên ồ ạt mở trung tâm dạy thêm sau khi Thông tư 29/2024 có hiệu lực đã đặt ra nhiều thách thức trong quản lý chất lượng và chi phí. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, ứng dụng công nghệ trong giám sát, và nâng cao chất lượng giáo dục chính khóa. Đồng thời, giáo viên cũng cần tự bảo vệ mình bằng cách xem xét việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, nhằm đảm bảo an toàn pháp lý trong môi trường giáo dục ngày càng phức tạp.
