Hơn 1.200 vụ cháy trong 4 tháng: Bảo hiểm cháy nổ là giải pháp sống còn

Những năm gần đây, tình trạng cháy nổ tại Việt Nam đang trở thành mối lo ngại lớn với hàng nghìn vụ xảy ra mỗi năm, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, cả nước đã ghi nhận hơn 1.200 vụ cháy, cướp đi sinh mạng của 32 người và gây thiệt hại hơn 205 tỷ đồng. Những con số này không chỉ phản ánh thực trạng đáng báo động về an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC), mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc bắt buộc áp dụng bảo hiểm cháy nổ như một giải pháp tài chính quan trọng.

Với hiệu lực từ 1/7/2025, Nghị định 105/2023 của Chính phủ sẽ yêu cầu 44 nhóm cơ sở bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ, nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo khả năng khắc phục hậu quả. Bài viết này phân tích thực trạng cháy nổ, tầm quan trọng của bảo hiểm bắt buộc, bài học từ các vụ cháy thực tế, đồng thời đề xuất các giải pháp đồng bộ để nâng cao ý thức phòng chống cháy nổ trong cộng đồng.

1. Thực trạng đáng báo động: Cháy nổ gia tăng với thiệt hại khủng khiếp

Theo số liệu từ Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, cả nước đã xảy ra hơn 1.230 vụ cháy, tương đương gần 10 vụ mỗi ngày. Những vụ cháy này đã khiến 32 người thiệt mạng, 28 người bị thương, gây tổn thất tài sản lên tới hơn 205 tỷ đồng.

• Nguyên nhân chính bao gồm:

  • Chập điện, quá tải hệ thống dây dẫn.

  • Sự cố từ bếp gas, thiết bị điện tử.

  • Thiếu hệ thống PCCC đạt chuẩn tại các khu dân cư, nhà trọ, chung cư mini.

• Đối tượng dễ bị tổn thương nhất:

  • Người thuê nhà trọ, căn hộ mini – thường không kiểm soát được an toàn PCCC.

  • Cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ như quán ăn, cửa hàng tạp hóa – ít đầu tư vào phòng chống cháy nổ.

2. Nghị định 105/2023: Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc – Tại sao cần thực thi nghiêm?

Từ 1/7/2025, Nghị định số 105/2023 của Chính phủ chính thức có hiệu lực, yêu cầu 44 nhóm cơ sở phải mua bảo hiểm cháy nổ. Đây là bước đi quan trọng nhằm:

• Bảo vệ tài sản cá nhân và cộng đồng:

  • Giảm gánh nặng tài chính khi xảy ra sự cố.

  • Đảm bảo nguồn kinh phí khắc phục hậu quả nhanh chóng.

• Nâng cao ý thức phòng cháy:

  • Chủ cơ sở buộc phải lắp đặt thiết bị PCCC đạt chuẩn để được cấp bảo hiểm.

  • Người thuê nhà có quyền yêu cầu chủ nhà cung cấp hợp đồng bảo hiểm.

Nhóm đối tượng bắt buộc mua bảo hiểm bao gồm:

• Khu chung cư, nhà cao tầng.

• Cơ sở sản xuất, kho hàng hóa dễ cháy.

• Trung tâm thương mại, bệnh viện, trường học.

• Nhà trọ, khách sạn từ 10 phòng trở lên.

3. Bài học từ những vụ cháy thương tâm: Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”

Nhiều vụ cháy gần đây cho thấy sự chủ quan của cả chủ nhà lẫn người thuê:

• Trường hợp điển hình 1: Một căn nhà trọ tại Hà Đông (Hà Nội) bốc cháy do chập điện, thiêu rụi toàn bộ tài sản của người thuê. Nạn nhân chia sẻ: “Tôi không nghĩ cháy nhà lại xảy ra với mình, nên chẳng quan tâm đến bảo hiểm”.

• Trường hợp điển hình 2: Một chung cư mini ở Ba Đình không lắp hệ thống báo cháy, dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Hậu quả khi không có bảo hiểm:

• Người thuê nhà: Mất trắng đồ đạc, không được bồi thường.

• Chủ nhà: Phải tự bỏ tiền sửa chữa, thậm chí đối mặt kiện tụng.

4. Lợi ích của bảo hiểm cháy nổ: Không chỉ là bồi thường, mà còn là phòng ngừa rủi ro

• Đối với cá nhân/hộ gia đình:

  • Được bồi thường 100% giá trị tài sản nếu thuộc phạm vi hợp đồng.

  • Hỗ trợ chi phí tạm trú nếu nhà bị hư hỏng nặng.

• Đối với doanh nghiệp:

  • Giảm thiểu nguy cơ phá sản sau thảm họa.

  • Tuân thủ pháp luật, tránh bị phạt hành chính.

Chi phí bảo hiểm chỉ bằng 0,1–0,3% giá trị tài sản/năm – một khoản đầu tư nhỏ so với rủi ro mất trắng.

5. Giải pháp đồng bộ: Kết hợp bảo hiểm và nâng cao ý thức PCCC

Để giảm thiểu cháy nổ, cần:

1. Tuyên truyền mạnh mẽ về Nghị định 105 cho người dân và doanh nghiệp.

2. Xử phạt nghiêm các cơ sở không mua bảo hiểm hoặc vi phạm PCCC.

3. Khuyến khích ngân hàng, tổ chức tài chính yêu cầu bảo hiểm cháy nổ khi cho vay thế chấp bất động sản.

Kết luận: Đừng đợi “cháy nhà” mới lo bảo hiểm

Những con số thống kê đáng sợ về cháy nổ là lời cảnh tỉnh rõ ràng: Bảo hiểm cháy nổ không còn là lựa chọn, mà là nghĩa vụ pháp lý và trách nhiệm với cộng đồng. Mỗi cá nhân, doanh nghiệp cần hành động ngay trước khi quá muộn – bởi ngọn lửa có thể bùng lên bất cứ lúc nào, nhưng hậu quả sẽ ám ảnh cả đời.

Những vụ cháy liên tiếp xảy ra trong thời gian gần đây là hồi chuông cảnh tỉnh về sự cần thiết của bảo hiểm cháy nổ như một lá chắn tài chính không thể thiếu. Việc áp dụng Nghị định 105/2023 không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là giải pháp thiết thực để bảo vệ tính mạng và tài sản của mỗi cá nhân, doanh nghiệp. Đừng để đến khi “lửa cháy đến nhà” mới nhận ra giá trị của sự chuẩn bị từ trước!